Không có cà phê buổi sáng
Cuộc đời tôi khô khan và vô vị
Vietnam’s café culture
No morning coffee
My life was dry and tasteless
Coffee is one of the most important elements in Vietnam’s culture. How a local barista prepares it is very particular and unique. Choose a place to relax and ask for a cafe da (coffee with ice) or cafe sua da (coffee with condensed milk).
Theo một truyền thuyết đã được ghi lại trên giấy vào năm 1671, những người chăn dê ở Kaffa (thuộc Ethiopia ngày nay) phát hiện ra một số con dê trong đàn sau khi ăn một cành cây có hoa trắng và quả màu đỏ đã chạy nhảy không mệt mỏi cho đến tận đêm khuya.
Họ bèn đem chuyện này kể với các thầy tu tại một tu viện gần đó. Khi một người chăn dê trong số đó ăn thử loại quả màu đỏ đó anh ta đã xác nhận công hiệu của nó.
Sau đó các thầy tu đã đi xem xét lại khu vực ăn cỏ của bầy dê và phát hiện ra một loại cây có lá xanh thẫm và quả giống như quả anh đào. Họ uống nước ép ra từ loại quả đó và tỉnh táo cầu nguyện chuyện trò cho đến tận đêm khuya. Như vậy có thể coi rằng nhờ chính đàn dê này con người đã biết được cây cà phê. .[1]
The story of Kaldi, the 9th-century Ethiopian goatherd who discovered coffee when he noticed how excited his goats became after eating the beans from a coffee plant, did not appear in writing until 1671 and is probably apocryphal.[2] The original domesticated coffee plant is said to have been from Harar[3] in Ethiopia.
Đồn điền cà phê đầu tiên được lập ở Việt Nam là do người Pháp khởi sự ở gần Kẻ Sở, Bắc Kỳ vào năm 1888. Giống cà phê arabica (tức cà phê chè) được trồng ở ven sông. Sau việc canh tác cà phê lan xuống vùng Phủ Lý, Ninh Bình, Thanh Hóa, Nghệ An, Kon Tum và Djiring.
The first coffee plantations were established in Vietnam by the French in North Viet Nam in 1888. Arabica were planted in Phu Ly, Ninh Binh, Thanh Hoa, Nghe An, Kon Tum and Djiring.
Việt Nam có trồng 3 loại cà phê :
Coffea arabica (Cà phê Arabica) – cà phê chè
Coffea canephora (Cà phê Robusta) – cà phê vối
Coffea excelsa (Cà phê Liberia) – cà phê mít
Hoa cà phê chỉ nở khoảng hai , ba ngày . Mùi hương ngọt ngào như mùi hương hoa lài.
Coffee flowers bloom only about two or three days. Sweet scents like jasmine scent.
Cà phê Dalat
Cà phê Dalat Night
4 Đống Đa, Đà Lạt, Lâm Đồng
Tel: (063) 3821874
nằm trên một cái dốc cao , từ đó có thể nhìn toàn cảnh thành phố Đạ Lat ban đêm rất đẹp . Dưới chân dốc là trạm xe Bus Phương Trang.
Cafe de Palace
2 Tran Phu Street, Dalat, Vietnam
Le Cafe de la Poste
12 Tran Phu, Dalat, Vietnam
+84-(63)-3-825-444
Cafe long trieu
2 Lê Lai, 5, tp. Đà Lạt, Lâm Đồng, Vietnam
+84 63 3830 034
Zen Cafe
27 C , Pham Hong Thai, tp. Đà Lạt, Lâm Đồng, Vietnam
Cafe Thanh Thuy
Trần Quốc Toản, tp. Đà Lạt, Lâm Đồng, Vietnam
Cà phê Tùng
6 Khu Hoà Bình, 1, tp. Đà Lạt, Lâm Đồng, Vietnam
Với hơn gần nửa thế kỷ nơi đây là nơi gặp gởi của những người yêu cà phê và nhạc pháp . Tại nơi nầy củng là nơi Trịnh công Sơn gặp Nguyễn thị Lệ Mai . Vị Ý , Đinh Cường , Cù Nguyễn , Từ Công Phụng , Bùi Giáng , ngày xưa là những khách quen thuộc của Tùng . Ngày xưa ngồi nghe tous les garcons , ton meilleur ami , la plus belle pour aller danser , besame mucho vào những buổi chiều mưa rơi . Qua lớp kính ta có thể thấy cảnh sinh khu Hoà Bình hay ngắm các nữ sinh áo len Bùi Thị Xuân vào những giờ tan trường . Vào những đêm sương lạnh nhìn xuống đường trong cái giá lạnh về đêm của thành phố sương mù.
It’s time for a rest. I will return to city and go to a famous café. When talking about Dalat coffee shop, Tung café is always on top of the list. As I know, Tung is the oldest Café of Dalat, built in the early 50s. It’s not well-known for the coffee’s taste or the luxury interiors but it is the witness of Dalat’s history. No matter time goes by, or no one can remember exactly how long has the Café Tung been built, but for one thing, I am sure that Tung Café will bring you the nostalgia of the old time.
Không gian của Tùng được ngăn cách với thế giới bên ngoài bằng lớp kính. Ngồi trong Tùng ta có thể thấy cảnh sinh hoạt, người qua lại trên khu Hòa Bình hay ngắm các cô nữ sinh áo len xanh Bùi Thị Xuân vào những giờ tan trường.
Vào những đêm sương lạnh xuống nhiều, Tùng là cái lò sưởi ấm nhưng đối với tôi, sẽ thú vị hơn khi ngồi trên balcon (chỉ có một bàn duy nhất) để nhìn xuống đường trong cái giá lạnh về đêm của thành phố sương mù. Cảnh củ nhưng nguời xưa không còn nửa, ông bà Tùng nay đả ra người thiên cổ , người con trai Thông tiếp nối đảm đương quán cà phê.
Cafe Nhật Nguyên
2 Trần Quốc Toản, 3, tp. Đà Lạt, Lâm Đồng, Vietnam
Kopi Luwak
Loại cà phê đắt nhất và hiếm nhất thế giới tên là Kopi Luwak (hay “cà phê chồn”) của Indonesia và Việt Nam. Đây không phải là một giống cà phê mà một cách chế biến cà phê bằng cách dùng bộ tiêu hóa của loài cầy. Giá mỗi cân cà phê loại này khoảng 20 triệu VND (1300 USD) và hàng năm chỉ có trên 200 kg được bán trên thị trường thế giới.
Luwak là một miền thuộc đảo Java , Kopi tiếng Nam Dương có nghỉa là cà phê. Paradoxurus hermaphroditus, chồn huơng , khi ăn quả cà phê rồi thải ra. Hạt cà phê đi qua dạ dày và ruột chồn bị các enzym men tiêu hoá thấm vào nhân cà phê. John Cleese tả rằng : “nó vừa có vị bùi bùi của đất, lại ngai ngái như bị mốc, vừa dìu dịu, lại giống như nước sirô, đậm đà như mang theo âm hưởng của rừng già và của sôcôla “.
Kopi luwak, or civet coffee, refers to the coffee that includes part-digested coffee cherries eaten and defecated by the Asian palm civet (Paradoxurus hermaphroditus).[1]
Producers of the coffee beans argue that the process may improve coffee through two mechanisms, selection and digestion. Selection occurs if the civets choose to eat cherries. Digestive mechanisms may improve the flavor profile of the coffee beans that have been eaten. The civet eats the cherries for the fleshy pulp, then in the digestive tract, fermentation occurs. The civet’s Protease enzymes seep into the beans, making shorter peptides and more free amino acids.[4] Passing through a civet’s intestines the cherriesare then defecated with other fecal matter and collected.Vietnam’s café culture
Ca phe chon , Trai Ham , tp. Đà Lạt, Lâm Đồng, Vietnam
Ca phe Me Linh , tp Da Lat, Lâm Đồng, Vietnam
Ngồi nhấm nháp ly cà phê, gió thổi hui hui , trời xanh , nước xanh , nhìn xuống đồn điền cà phê . Một cảm tưởng không thể diển tả được .
Hoàng Triều Cương Thổ road© . © T. Do Khac . Allrights reserved .
__________________________________________________________________
Note
Trường Bùi Thị Xuân được thành lập năm 1952. Lúc đầu, trường có tên Phương Mai – con gái vua Bảo Đại. Ngày đầu thành lập, trường chỉ có một lớp đệ thất (lớp 6) và còn mượn tạm địa điểm tại trường Đoàn Thị Ðiểm. Năm 1954, trường mới được chuyển về địa điểm hiện nay. Lúc ấy trường chỉ có một dãy nhà A gồm 10 lớp, trường có thêm 2 lớp đệ ngũ (lớp 8), đệ tư (lớp 9). Năm 1955, trường được đổi tên là trường Quang Trung. Năm 1957, trường mang tên đô đốc Bùi Thị Xuân – vợ tướng Trần Quang Diệu của triều Tây Sơn – Nguyễn Huệ.[1]
Tùng coffee shop in central Da Lat city.This is the old coffee house with the long history .They serves one of the best homemade yogurt here.[1]
Vietnamese iced coffee, also known as Ca phe da or cafe da (Vietnamese: cà phê đá, literally „ice coffee“) is a traditional Vietnamese coffee recipe.
At its simplest, Ca phe da is made with coarsely ground Vietnamese-grown dark roast coffee individually brewed with a small metal French drip filter (cà phê phin) into a cup containing about a quarter to a half as much sweetened condensed milk, stirred and poured over ice. The coarse grind allows the use of the cà phê phin. Ca phe sua da is iced coffee with sweetened condensed milk.[1]
Literatur:
[1] Wikipedia
[2] Weinberg & Bealer 2001, pp. 3–4
[3] Wild, Antony (2004-03-25). Coffee: A dark history. pp. 217–229. ISBN 9781841156491.
[4] Marcone, Massimo (2007), In Bad Taste: The Adventures And Science Behind Food Delicacies